کمیته جانبازان و معلولین

رئیس کمیته جانبازان و معلولین

سهیلا نجفی

اعضا کمیته

جناب سرهنگ جمشید دومیرایی

جناب آقای محمد صارمیان

جناب آقای کامیار شجاعی

سرکار خانم مریم مسعودی

جناب آقای روح الله کارگشا

قرنها است مردم بر این اعتقاد هستند که حیوانات میتوانند تأثیر مثبتی بر عملکرد انسان بگذارند.

نشان داده شده است که درمان به کمک حیوان، بهطور معناداري بر ابعاد شناختی، روانی و اجتماعی اثرگذار میباشد. همچنین، درمانهایی که به کمک حیوان انجام میشود بر فاکتورهاي فیزیولوژیک مانند کاهش فشار خون، ضربان قلب و کاهش سطح اضطراب نقش دارد. در مطالعات درمانی به کمک حیوان، از پرندگان، سگ و اسب استفاده شده است در مطالعات اسب درمانی، عمل اصلی راندن اسب ممکن است بخشی از درمانی باشد که اسب در آن استفاده میشود. براساس مهارتهاي عملکردي، فردي که دچار اختلال طیف اتیسم میباشد ممکن است در تمیز کردن اسب، بردن و آوردن آن از استبل، کمک به غذاخوردن و حتی زینکردن آن قبل از سوارشدن مشارکت کنند. این تماسهاي اضافی با اسب در کنار نشستن روي اسب، فراهمکنندۀ منافع درمان شناختی دیگري هستند که از طریق تعامل با اسب ایجاد میشود.

نشریه رفتار حرکتی

نویسنده محمد صارمیان

چند دلیل وجود دارد که چرا اسب درمانی تا این حد درمان شناختی است. اولین دلیل این است که اسب درمانی یک فعالیت فرحبخش است و به کودک فرصت فعالیت و تلاش میدهد که دربرگیرندۀ تعامل با اسب و دیگر افراد حاضر در جلسة درمانی میباشد. دلیل دیگر این است که فرد دچار اختلال طیف اتیسم باید تعادل خود را بر روي زین اسب حفظ کند که این کار داراي ریتم و آهنگ میباشد. کاردرمانها مدتها است بر این عقیده هستند که فعالیتهایی که سیستم دهلیزي را تحریک میکنند اغلب براي این کودکان مفید میباشند. تحریک مداوم سیستم دهلیزي در حالی که به درخواستهاي مربی پاسخ داده میشود بهعنوان نوعی از یکپارچگی حسی به شمار میرود که معمولاً کاردرمانها از آنها استفاده میکنند. درحالی که در اینجا، تأثیرات اضافی دیگري نیز از حیوان درمانی حاصل میشود. این توانایی یکپارچه کردن حسها میتواند به تعاملات اجتماعی افراد در برخورد با دیگران کمک نماید.

نشریه رفتار حرکتی

نویسنده محمد صارمیان

در مطالعه هایي در رابطه با تاثیر اسب درمانی بر کودکان دچار اختلال طیف اتیسم که به وسیلة بس و همکاران انجام شد، مزایاي زیادي در هنگام راندن اسب مشاهده گشت. این پژوهشگران دریافتند که راندن اسب، انگیختگی اجتماعی را افزایش داده و بی توجهی و حواس پرتی را کاهش میدهد در مطالعه دیگري که به وسیلة میسون انجام شد تأثير آموزش مهارتهاي اسب سواري بر تعاملات…. مشخص گردید برنامة اسب درمانی که براي کودکان اختلال طیف اتیسم برنامه ریزي شده بود، بهبود در تنش عضلانی، قدرت و وضعیت قامت، انعطاف پذیري، تعادل و هماهنگی، تسهیل زبانی، عزتنفس و مهارتهاي اجتماعی را ایجاد کرد. این بهبودها عمدتأ وابسته به راندن واقعی اسب بودند. بااین وجود، میسون نتیجه گیري کرد که تعامل بین اسب، کودک، مربی و افراد دیگري که در هنگام درمان حضور داشتند ممکن است بر رفتارهاي اجتماعی کودک تأثیر گذاشته باشند؛ زیرا، روابط در موقع درمان بهبود پیدا میکند همچنین، فوکسال بیان کرد که وجود اسب در حین درمان، به طور مؤثري بر مهارتهاي ارتباطی فرد دچار اختلال طیف اتیسم تأثیر میگذارد.

آزمایشهاي عصبی  شیمیایی بر روي کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، سطوح نامعمول انتقال دهنده هاي عصبی مهمی مانند سروتونین و اکسی توسین را که در عملکرد اجتماعی نقش برجستهاي بر عهده دارند گزارش کرده اند. مطابق با نتایج این پژوهشها، اکسیتوسین در تعدیل سازي رفتارهاي اجتماعی و احساسی، ارتباطات اجتماعی و اعتماد به دیگران نقش کلیدي بر عهده دارد. پژوهشگران حیطه علوم اعصاب متوجه شده اند که سطح اکسیتوسین در پلاسماي خون افراد اتیستیک از حد معمول پایینتر بوده و این موضوع با اختلال در تعاملات اجتماعی این کودکان مرتبط و همبسته میباشد  علاوه بر موارد بیان شده به نظر میرسد که در فرایند اسبدرمانی استفاده شده در این پژوهش، یک ارتباط اجتماعی عاطفی قوي بین آزمودنیها و اسب به وجود آمده است. هورمون اکسیتوسین بهنام هورمون عشق،هورمون افزایشدهندۀ اعتماد، هورمون همدلی با دیگران، هورمون کاهندۀ اضطراب و استرس و هورمون افزایش دهندۀ ارتباط اجتماعی شناخته شده است. این هورمون ممکن است عملکرد اجتماعی افراد مبتلا به اتیسم را بهبود بخشد.

نشریه رفتار حرکتی

نویسنده محمد صارمیان

یکی از دیدگاه هاي مربوط به استفاده از شیوه حیوان درمانی، نظریة شناختی، شناختی اجتماعی است. این نظریه بر این عقیده است که رابطة دوطرفة پیوسته بین شناخت، رفتار و محیط فرد وجود دارد. هدف از درمان این است که تغییرات مثبت در ادراک فرد، از خودش و در رفتار وي ایجاد گردد. یادگیري و تغییر از طریق مشاهده، تقلید، آموزش مستقیم و همکاري اتفاق می افتد برایناساس، حیوان درمانی از طریق مشاهده باعث کمک به افراد براي یادگیري تعامل اجتماعی و درک اثر رفتار آنها در محیط میشود؛ زیرا، حیوانات بدون واسطه و به سادگی نسبت به رفتاري که با آنها می شود عکس العمل نشان میدهند وارد کردن حیوان در فرایند درمان به کودک اجازه میدهد که رفتار اجتماعی با پیچیدگی پایین حیوان را تفسیر کند و به آن پاسخ دهد که ممکن است پلی براي یادگیري تفسیر رفتار پیچیدۀ انسان فراهم آورد.

نشریه رفتار حرکتی

نویسنده محمد صارمیان

اسب درمانی از دیدگاه نظریه شناختی، شناختی اجتماعی این دیدگاه اثر اسب درمانی یا حیوان درمانی را در غالب نظریه نقش بیان میکند. براساس این دیدگاه، وقتی افراد وارد یک نقش جدید می شوند رفتارشان را تغییر میدهند تا با نیاز هاي این نقش مطابقت پیدا کند هر برنامه اي که یک فرصت براي فرد فراهم آورد که به حیوان توجه کند یا با آن تمرین کند، به او اجازه میدهد تا نقش معلم، نگهدارنده یا چابکسوار را بازي کند و از این طریق چارچوبی را براي رفتار خود تعریف نماید که در ارتباطات اجتماعی کمک کننده است.

منبع: نشریه رفتار حرکتی (تاثیر آموزش مهارتهای اسب سواری بر تعاملات اجتماعی کودکان دارای اختلال طیف اتیسم.)